ünlü ikizleşmesi ne demek?
- Yalın ya da ekler ile genişletilmiş kelimelerin iç seslerinde ve ünlüler arasında bulunan y, v, ğ, h ünsüzleri eriyip kaybolduklarında, bunların iki tarafında bulunan ve ayrı hecelere ait iken aradaki ünsüzün kaybolması ile yanyana gelmiş ünlülerin, tek bir nefes baskısı altında birleşmesi : ie, ia, uo, üo, aa, ii, uu, ai, au, ei: cierimiz (Nev.), uahıt (o vakit, Nev.), buria (Nev.), yaar < yağar (Nev.), deel < değil (Kars), sounda < sonunda (Kars), söüne söüne < sevine sevine (Kars) nerei < nereye (Manisa-Alşehir), açeim < açayım (Ayd.) vb. Ayrıca bk. ikiz ünlü.
ünlü
- Ün salmış olan, şöhretli, meşhur, şanlı, namlı, namdar
- Ses yolunda bir engele çarpmadan çıkabilen ses, vokal, sesli, sesli harf: a, e, ı, i, o, ö, u, ü.
- (Derleme., sesli, vokal) Ağız boşluğunda bir engele çarpmadan çıkan ses: o, e, ı, i, o, ö, u, ü. (bk. kısaünlü ve uzunünlü) .
Famous.- Well-known.
- Famed.
- Glorious.
- Reputable.
- Noted.
- Prestigious.
ünlü atlaması
- Eklerle genişletilen bir kelimedeki ünlülerin, ünlü uyumu kurallarına bağlı olarak kendilerini ilk hecedeki ünlüye göre ayarlayıp ince sıradan kalın, kalın sıradan ince sıraya yahut da düz ünlüden yuvarlak, yuvarlak ünlüden düz ünlüye geçmeleri olayı: karşılaştırılmalıydı, okutturacağımızdan, gelebilecek miydiniz?, önümüzdekilerden, korkusuzluğundan vb. Ayrıca bk. ünlü uyumu
- Ablaut, vowelgraduation.
Alternance vocalique
ikizleşme
- İkiz duruma gelme.
- İki diş arasındaki bütün dokuların bitişmesiyle oluşan diş anomalisi.
- Ünsüz ikizleşmesi.
- İç seste iki ünlü arasında bulunan bazı ünsüzlerin boğumlanmalarındaki tekrarlanma: İki / ikki, yedi / yeddi, yetti, otuz / ottuz, tokuz / tokkuz gibi. Eski Türkçede ve öteki Türk lehçelerinde görülebilenikizleşme olayı, Türkiye Türkçesinin yazı dilinde yoktur. Genellikla bazı Anadolu ağızlarında devam edegelen bir olaydır: yeddi "yedi" dokkuz "dokuz", sakkal "sakal", ıssırmak "ısırmak", gaşşıh "kaşık", ışşıh "ışık", yazzık, yazzıh "yazık" gibi. || Lehçelerde uzun ünlülerin kaybından ortaya çıkmış telâfî (yerine geçme) sesi niteliğindeikizleşmeler de vardır: Özb. sade > sadde, Kum. taze > tazze, Az. T. çakal > çakkal vb. || Türetme, birleşme veya ses değişmesi yoluyla yanyana gelmiş bulunan yassı < yat-sı < yat-sıg, gömme < göm-me, yolluk > yol+luk, tuttum > tut-tu-m, ıssız > ıdı-sız gibi kelimelerdekiikizleşmenin bu olayla ilgisi yoktur. || Kubbe, mücellâ, muattal, müddet, cellat, hisse, cadde gibi Araça kelimelerdeki ikiz ünsüzler de bu kelimelerin asıllarında var olan çift ünsüzlerdir. Dilimizde son sesleri tekleşmiş olan his, zan, red, hak gibi Arapça sözlerde ekleme veya birleşme sırasında kendini gösterenikizleşme, bunların asıllarında zaten var olan seslerin yeniden ortaya çıkmasından ibarettir: hissetmek, reddetmek, zannetmek, hissi, redde, zanna, hakka vb.
- Gemination.
- Dimerisation.