şart eki ne demek?

1. Tasarlama kiplerinden şart şeklini ifade eden -sA eki. Örnekler için bk. şart cümlesi ve şart kipi.

şart etmek

1. "şart olsun" diyerek yemin etmek

şart cümlesi

1. Temel cümleyi yargı bildirmeden zaman, şart, sebep ve benzetme işlevi ile tamamlayan zarf görevindeki yardımcı cümle türü. Fiil kök ve gövdeleriyle ek-fiile -SA şart ekinin getirilmesi ile kurulur. Şart eki geniş zaman kipinden sonra da gelebilir: || Artık demir almak günü gelmişse zamandan || Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan (Y. K. Beyatlı, Kendi Gök Kubbemiz, s. 83). || — Az yer dolaşmadık. Hepsini uç uca getirsen, bir dünya eder (S. Çokum, Ağustos Başağı, s. 123). || İyi amma, a beyim, şöyle bakınsak, bir alay mekteb-i Âli denilen yerler var (M. Akif Ersoy, Safahat, s. 354). Eğer hariçteki seslerin bize kadar gelmesi mümkün olsa da bize sorsalar ki “güzellik nedir?” hiç düşünmeden; “bu yeşilliktir” diyeceğiz (Y. K. Karaosmanoğlu, Erenlerin Bağından: Diğer Nesirler, s. 99). Şüphesiz başka şartlar altında bir gecede böyle bir şeyle karşılaşsaydım, hayretten çıldırabilirdim (A. H. Tanpınar, Geçmiş Zaman elbiseleri, s. 91). İnsan yaptığı işe sade menfaati için girerse, yalnız onu düşünürse kendisini sonunda sizin gibi itham eder! (A. H. Tanpınar, Saatleri Ayarlama Enstitüsü, s. 305). Sen bu beladan beni kurtarırsan ben de bir daha köylüyü hiç mi hiç geç koymam pamuğa (Y. Kemal, Ortadirek, s. 296). Monşer, asalet olmazsa, bu memleket batar (Ö. Seyfettin. Efruz Bey: Asiller Kulübü, s. 66) Okusaydı, iyi olurdu Gelmiş olsaydı haberimiz olurdu vb.
2. Bk. koşul tümcesi
3. Bk. koşullu yantümce
4. Conditional clause.
5. Proposition conditionnelle

ek

1. Eklenmiş, katılmış
2. Bir şeyin eksiğini tamamlamak için ona katılan parça.
3. Bir gazete veya derginin günlük yayımından ayrı ve ücretsiz olarak verdiği parça, ilave.
4. Sonradan katılan, dikilen, yapıştırılan parçanın belli olan yeri.
5. İki borunun birbirine birleştirildiği yer.
6. Kelime türetmek veya kelimenin görevini belirtmek için kullanılan şekil verici ses veya sesler, lahika.
7. Sözcük türetmek veya sözcüğün görevini belirtmek için kullanılan biçim verici ses ya da sesler: Evci (ev-ci) , evcil (ev-cil) , evli (ev-li) , ev-lenmek (ev-le-n-mek) eve (ev-e) , evden fev-den) , evde (ev-de) , evim (ev-im) vb.
8. Elektronik postanın sonuna eklenerek yollanan dosya/dosyalar.
9. Bk. ek yeri
10. Bir yapıttaki bilgiyi tamamlamak, dahaeksiksiz olmasını sağlamak amacıyle sonradan çıkarılan kitap.

Türetilmiş Kelimeler (bis)