istiare ne demek?
- Ödünç, borç veya eğreti alma, ödünçleme, metafor.
- Bir şeyi anlatmak için ona benzetilen başka bir şeyin adını eğreti olarak kullanma, eğretileme.
Dili, üslubu, istiareleri, hayalleri herkesinkinden ayrı olan bu eserin mevzusunu bile başkalarınınkine benzetmedi.
A. H. Çelebi - Bk. deyim aktarımı
- Ariyet istemek. Ödünç almak. Birinden iğreti bir şey almak.
- Metaphor.
- Metaphor eğretileme.
- Borrowing.
- The use of metaphor.
deyim aktarımı
- Aralarında uzaktan veya yakından ilgi bulunan iki şey arasında bir benzetme ilişkisi kurarak, bunlardan birinin adını, geçici olarak kendisine benzetilen diğer şeyin adı ile karşılama olayı: || Şu karşımızdaki mahşer kudursa çıldırsa || Denizler ordu, bulutlar donanma yağdırsa || Değil mi ortada bir sîne çarpıyor, yılmaz || Cihan yıkılsa emîn ol bu cephe sarsılmaz. (M. Akif Ersoydan); || Haydi arslanım göster kendini vb. || Verilen örneklerde, insan kalabalığı bir «mahşer»e, cesur bir delikanlı «arslan»a benzetilmiştir. Bel-bayırı (İzmir), Karaburun (İzmir), Sırtdüzü (Malazgirt-Muş) gibi yer adları dadeyim aktarımı ile ilgilidir. Bir söz sanatı olarak edebiyattaki karşılığı istiaredir. «Açık istiare» (Osm. istiare-i musarraha) ve «kapalı istiare» (Osm. istiare-i mekniye) olmak üzere iki türü vardır. Bu olayı, istiare türlerine paralel olarak dil biliminde açık iğretileme, kapalı iğretileme terimleri ile karşılayanlar da vardır.
- Metaphore.
- Métaphore
istiarei meknıye
- Bk. kapalı iğretileme
istiarei mekniye
- (Kapalı istiare) Teşbihin temel unsurlarından yalnız benzetilenle yapılan istiare. Mesela: Merhum Mehmed Akif'in:Şu karşımızda mahşer kudursa, çıldırsa,Denizler ordu, bulutlar donanma yağdırsa,Değil mi ortada bir sine çarpıyor, yılmaz.Cihan yıkılsa, emin ol bu cephe sarsılmaz...beyitlerinde düşman kalabalığı evvela mahşere benzetilerek açık istiare yapmış, sonra o mahşer bir köpeğe teşbih edilerek, fakat müşebbehün bih'i (kendisine benzetileni) zikredilmeyerek onun levazımatından olan "çıldırsa" ve "kudursa" kelimeleri irad olunarak bir kapalı istiare yapılmıştır. (Osmanlıca'da yazılışı: istiare-i mekniye)