bölümsel nedensellik ne demek?
- Olaylar yada değişkenler arasında ancak belli koşullarda ve belli etkenlerin aracılığıyla gerçekleşen neden-sonuç ilişkisi, bkz. nedensel ilişki, nedensellik ilkesi.
- Partial causality.
bölümsel
- Bölünme ile ilgili, kısmi.
- Kısmî. ~ ödeme: kısmî îfâ.
- Partial.
bölümsel bağıntı
- Değişkenler arasında gözlenen bir bağıntıdan sınama etkeni sayılan çeşitli değişkenlerin etkilerini çıkararak geriye tortu olarak kalan değişkenlik toplamının verdiği ilişkiyi ölçen ve bunu bir katsayı olarak dile getiren ölçüm. bkz. bağıntı ölçümü, çoklu bağıntı.
- Partial correlation.
nedensellik
- Nedensel olma durumu, illiyet.
- Olaylarla bu olayları oluşturan nedenler arasındaki bağıntı.
- -> Nedenle -> etki arasındaki bağlantı.nedensellik yasası: Her olayın bir nedeni olduğunu dile getiren yasa.nedensellik ilkesi: Nedenle etki arasındaki bağlantının zorunluluğunu dile getiren ilke. Formülü: Her etkinin zorunlu olarak bir nedeni vardır.nedensellik ilkesi venedensellik yasası türlü biçimlerde temellendirilmiş ve açıklanmıştır: İlkin Demokritos olayların nedensel bağlantısının sözünü etmiştir. Aristoteles "ortaya çıkan her şeyin, bir şey yoluyle bir şeyden, belli bir şey olarak ortaya çıktığını" söyler. Doğa bilimlerinin gelişmesiylenedensellik açıklık kazanmıştır (Bacon, Galilei, Kepler vb.). Hume,nedensellik kavramını eleştirerek, nedenselliğe inanmanın çağırışımlara ve alışkanlıklara dayandığını öne sürmüştür. Kant nedenselliği, düşünmemizin önsel biçimi olan -> kategorilerden biri olarak belirler; Kant'a görenedensellik bilgi için zorunlu olan bir kavramdır, deneyden gelmez, ama yalnızca duyulur dünyada (görüngüler dünyasında) geçerlidir. Mill, Spencer vb. nedenselliğin yalnızca deneyden geldiğini ve tümevarım yoluyle kazanıldığını öne sürerler. Yeni fizikçilernedensellik ilkesinin uygulanmasının sınırsızlığına karşıdırlar; onlara görenedensellikten bir varsayım olarak, bir araştırma ilkesi -> bulgusal ilke olarak, olasılık kuralı olarak yararlanılabilir. Özdekçiler nedenselliğin yalnızca doğada değil, yaşam olaylarında, ruhsal yaşamda ve tarihte de (toplumsal, ekonomiknedensellik) geçerli olduğunu savunurlar.
- Causation.
- Causality.
- Kausalität
- Causalité
- Causalitas
Türetilmiş Kelimeler (bis)
bölümselbölümsel bağıntıbölümsel bağıntı çözümlemesibölümsel benzetbölümsel bunalımbölümsel dağılımbölümsel değişimbölümsel izergebölümsel öğrenmebölümsel sertleştirmebölümbölüm adıbölüm alt sınırıbölüm altıbölüm aralığınedenselliknedensellik ilkesinedensellik kanununedensellik ölçütlerinedenselnedensel çözümlemenedensel dizgenedensel döngü diyagraminedensel ilişkinedense