tasım ne demek?

  1. Doğru olarak kabul edilen iki yargıdan üçüncü bir yargı çıkarma temeline dayanan bir uslamlama yolu, kıyas.
  2. İki öncüllü çıkarım (dolaylı çıkarım): Ortak bir -> orta terimle birbirine bağlanabilen iki -> önermeden (iki önermede ortak bir terimin bulunması ile) yapılan çıkarım. Verilmiş iki önermeden, bu önermelerin içerdiğini içinde bulunduran bir üçüncü önermeyi çıkarma işlemi. kendilerinden çıkarım yapılan önermelere öncüller ( praemissa), bunlardan çıkarılan önermeye (conclusio) denir.tasımın şeması şöyledir: M-P (büyük önerme) S-P ( küçük önerme) _______ S-P sonuç Büyük terim= P ile, küçük terim= S yi bağlayan orta terim= M dir. Orta terimin öncüllerde bulunduğu yere göre değişen dörttasım şekli (figür), her bir şeklin de kipleri (modus) vardır (toplam olarak 19 kip). Hertasım belli bir kipe göre kurulmuştur vetasımın kipi ile şekli arasında bir ilgi vardır: 1. Şekil 2. Şekil 3. Şekil 4. Şekil M----P P----M M----P P----M S----M S----M M----S M----S ______ ______ ______ ______ S----P S----P S----P S----P Örnek: Birinci şeklin kipleri ( öncüllerin tümel yada tikel, olumlu yada olumsuz oluşuna göre 4 kipe bölünür): Barbara, celarent, Darii, Ferio. Bunlar da : a = tümel olumlu e = tümel olumsuz İ = tikel olumlu o = tikel olumsuz’u gösterirler. ( Ör. Barbara : üç a ile üç önermenin de tümel olumlu olduğunu gösteriyor.)
  3. (en)Syllogism.
  4. (fr)Syllogisme
  5. (la)Syllogismos

tasım biçimi

  1. Orta terimi ayrı yerlerde olan tasımların ortak genel kalıbı. || Krş.. yalın tasım biçimleri.
  2. (en)Syllogistic figure.
  3. (fr)Figure syllogistique

tasım ile bilinenden bilinmeyeni çıkarmak

  1. (en)Syllogize.

Türetilmiş Kelimeler (bis)

tasım biçimitasım ile bilinenden bilinmeyeni çıkarmaktasım kalıbıtasımlamatasımlamaktasımsaltasımsal çıkarımtasımsal çıkarım genel kalıbıtasımsal mantıktasımsal önermetası tarağı toplamaktastas biçimli projektörtas delecek kalemtas dolusutas gibi
Yorumunuzu ve bilginizi paylaşın